Trong bối cảnh nền kinh tế số đang len lỏi vào mọi ngóc ngách đời sống xã hội, các hợp tác xã (HTX) đang đứng trước cơ hội vàng để bứt phá. Chuyển đổi số không chỉ là xu thế, mà còn là giải pháp then chốt giúp các HTX mở rộng kênh tiêu thụ, kết nối trực tiếp với thị trường và nâng cao giá trị nông sản.
Hiện nay, nếu các HTX vẫn phụ thuộc nhiều vào các kênh tiêu thụ truyền thống như chợ đầu mối, thương lái, hoặc các cửa hàng nông sản nhỏ lẻ, sản phẩm của họ sẽ dễ bị ép giá, thông tin thị trường thiếu minh bạch và khả năng tiếp cận khách hàng tiềm năng bị hạn chế. Thực tế cho thấy, mặc dù nhận thức về chuyển đổi số đã được nâng cao, việc triển khai vấn đề này trong HTX vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Nhiều vùng nông thôn vẫn thiếu hạ tầng internet ổn định, thiết bị công nghệ chưa phổ biến. Thậm chí, ngay cả khi có hạ tầng, không ít cán bộ và thành viên HTX vẫn còn yếu về kỹ năng sử dụng công nghệ, vận hành các nền tảng thương mại điện tử, hay xây dựng nội dung số. Một rào cản lớn khác là vấn đề tài chính. Việc đầu tư vào thiết bị, phần mềm và đào tạo đòi hỏi nguồn vốn nhất định, trong khi nhiều HTX lại đang phải đối mặt với khó khăn về tài chính.
Bán hàng online là hình thức kinh doanh sản phẩm/dịch vụ thông qua các nền tảng số như sàn thương mại điện tử, mạng xã hội, website; đồng nghĩa với việc các thành viên HTX có thể livestream bán hàng, trả lời câu hỏi của khách hàng ngay lập tức, tạo ra sự gắn kết và thúc đẩy quyết định mua sắm. Thông qua các video chia sẻ về câu chuyện sản phẩm, về những người nông dân, HTX đã xây dựng được hình ảnh gần gũi, đáng tin cậy và tạo nên một thương hiệu riêng biệt. Điều dễ nhận thấy nhất là bán hàng online đã giúp HTX mở rộng thị trường tiềm năng, vượt ra khỏi phạm vi địa phương để tiếp cận được lượng lớn khách hàng trên toàn quốc, đồng thời giảm bớt khâu trung gian, giúp HTX và nông dân thu được lợi nhuận cao hơn. Hiện, nền tảng số giúp quảng bá nhanh, nhưng chất lượng sản phẩm mới là yếu tố giữ chân khách hàng lâu dài.
Chuyển đổi số là cơ hội cho các hợp tác xã tiêu thụ nông sản.
Tại Diễn đàn Ứng dụng chuyển đổi số trong kết nối, tiêu thụ sản phẩm HTX, Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam Cao Xuân Thu Vân lưu ý, để đưa nông sản lên các sàn thương mại điện tử đòi hỏi sản phẩm phải đạt các tiêu chuẩn về chất lượng, an toàn thực phẩm, bao bì, nhãn mác, đây vẫn là thách thức lớn với nhiều HTX nhỏ. Và khi hình thức mua bán hàng online càng phát triển thì song hành là những đòi hỏi về niềm tin lớn. Do đó, HTX muốn bán hàng qua các sàn thương mại điện tử cần chú trọng nhiều hơn đến việc xây dựng uy tín cho nông sản với thời gian và chiến lược bài bản.
Đặc biệt, hiện nay, nhiều HTX đang gặp khó khăn trong việc đưa nông sản lên các sàn thương mại điện tử lớn bởi những vấn đề liên quan đến chi phí đầu tư và đào tạo. Do đó, việc xây dựng nền tảng số riêng cho nông sản địa phương, nông sản của HTX như Vcamart.vn mà Liên minh Hợp tác xã Việt Nam đang triển khai, hay phát triển các nền tảng thương mại điện tử chuyên biệt cho nông sản của tỉnh/địa phương sẽ giúp HTX giảm bớt khó khăn, mở rộng đầu ra một cách thuận lợi.
Nguyễn Hương