Sự phát triển của kinh tế tập thể, nòng cốt là hợp tác xã (HTX), luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm đặc biệt. Đây là bệ phóng lý tưởng cho các ý tưởng khởi nghiệp sáng tạo, đặc biệt là của nhóm thanh niên và phụ nữ, những người mang trong mình khát khao làm giàu và tạo dựng giá trị cộng đồng.
Trong thời gian qua, Trung ương đã ban hành nhiều chủ trương, quyết sách nhằm hỗ trợ phụ nữ, nổi bật là Đề án 939 “Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp giai đoạn 2017-2025”, Đề án 01 “Hỗ trợ hợp tác xã do phụ nữ tham gia quản lý, tạo việc làm cho lãnh đạo nữ đến năm 2030” và các dự án về Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, đã tạo ra hành lang pháp lý và nguồn vốn quan trọng. Mô hình HTX giúp các cá nhân vượt qua rào cản về quy mô vốn, thị trường, biến những sản phẩm đơn lẻ thành chuỗi giá trị bền vững.
Đối với thanh niên, mặc dù các văn bản cụ thể về HTX do thanh niên làm chủ chưa nhiều bằng phụ nữ, song phong trào “khởi nghiệp quốc gia”, “khởi nghiệp sáng tạo” đang được phổ biến rộng rãi và rất nhiều HTX đã mời gọi thanh niên tham gia quản lý, điều hành nhằm phát huy sức trẻ, sáng tạo và năng động của họ.
"Nữ tướng" và "Thủ lĩnh": Sáng tạo và Dám nghĩ, Dám làm
Sự kết hợp giữa tính sáng tạo, nhạy bén với công nghệ của thanh niên và tính tỉ mỉ, gắn kết cộng đồng của phụ nữ đã tạo nên sức mạnh đặc biệt cho các HTX thế hệ mới.
Phụ nữ, với sự kiên trì và tầm nhìn dài hạn, đang khẳng định vai trò lãnh đạo trong các lĩnh vực đòi hỏi kỹ thuật cao. HTX Nấm Đông trùng hạ thảo PN Bình Phước (xã Tân Tiến, tỉnh Đồng Nai) là một ví dụ điển hình. Do nữ kỹ sư Nguyễn Thị Tiên làm Giám đốc cùng các thành viên trẻ tuổi thành lập. HTX đã ứng dụng công nghệ hiện đại, trang bị hệ thống máy tự động để nuôi cấy nấm đông trùng hạ thảo, đảm bảo chất lượng và hàm lượng dược chất. Họ đã thành công trong việc "Bình dân hóa" sản phẩm cao cấp, đồng thời giải quyết việc làm cho nhiều lao động nữ địa phương, góp phần giảm nghèo bền vững.
Chị Nguyễn Thị Tiên – Giám đốc HTX Nấm Đông trùng Hạ thảo đưa các sản phẩm của HTX
tham gia Hội nghị kết nối tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu, sản phẩm OCOP tại Đồng Nai
Cũng trên địa bàn xã Tân Tiến, HTX Cà phê nguyên chất Bù Đốp do các thủ lĩnh thanh niên sáng lập và Giám đốc HTX là anh Trần Xuân Ngọc - một người trẻ tuổi đầy nhiệt huyết. HTX đã ứng dụng nhanh chóng thương mại điện tử và quy trình quản lý tiên tiến để tối ưu hóa hoạt động. HTX tập trung vào canh tác cà phê Robusta theo hướng hữu cơ, cam kết chất lượng nguyên chất và sạch. Mô hình này không chỉ giúp bà con nông dân nâng cao thu nhập bằng việc bán sản phẩm đã chế biến, có thương hiệu, mà còn góp phần định danh thương hiệu cà phê Bù Đốp trên thị trường trong và ngoài tỉnh.
Anh Trần Xuân Ngọc – Giám đốc HTX Cà phê nguyên chất Bù Đốp tại vườn cà phê của thành viên HTX
Hay tại phường Tam Hiệp, tỉnh Đồng Nai, có HTX hoạt động trong lĩnh vực Thủ công mỹ nghệ mây tre lá – HTX Hiệp Lực. Dưới sự điều hành của bà Lương Thị Thúy, HTX đã mạnh dạn chuyển đổi mô hình HTX kiểu mới. Nhờ sự năng động trong tìm kiếm thị trường và cải tiến mẫu mã, HTX đã đạt được những kết quả ấn tượng: Duy trì được thị trường xuất khẩu ổn định sang các nước khó tính như châu Âu, Nhật Bản, và Mỹ, với doanh thu hàng tỷ đồng mỗi năm. Quan trọng hơn, HTX đã tạo việc làm thường xuyên và thu nhập ổn định cho gần 100 lao động trực tiếp và hàng trăm lao động gia công tại các hộ gia đình, trong đó phần lớn là phụ nữ nông thôn.
Cơ sở Hợp tác xã Hiệp Lực
Hiệu quả lan tỏa: Thúc đẩy Chuyển đổi Xanh
Mô hình HTX do thanh niên và phụ nữ khởi xướng đã chứng minh được hiệu quả rõ rệt về mặt kinh tế, xã hội và tạo tính lan tỏa mạnh mẽ: (1) Tạo chuỗi giá trị bền vững. HTX giúp chuyển đổi từ sản xuất thô sang chế biến sâu, xây dựng thương hiệu, tăng giá trị sản phẩm lên gấp nhiều lần; (2) Thúc đẩy nông nghiệp "Xanh". Các HTX như HTX Nấm Đông trùng hạ thảo PN Bình Phước còn đi theo xu hướng chuyển đổi "xanh", tận dụng phế phẩm làm phân bón, làm thức ăn chăn nuôi, hình thành mô hình kinh tế tuần hoàn, bảo vệ môi trường; (3) Khích lệ Thanh niên và Phụ nữ. Sự thành công của các "Nữ tướng" như chị Tiên hay các thủ lĩnh trẻ như anh Ngọc đã trở thành hình mẫu lan tỏa, thu hút nhiều thanh niên có trình độ về quê hương khởi nghiệp, làm giàu chính đáng, và thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp truyền thống.
Mô hình HTX do thanh niên và phụ nữ làm chủ không chỉ là một trào lưu mà là một giải pháp chiến lược để cơ cấu lại nền kinh tế nông thôn, đặc biệt tại các tỉnh giàu tiềm năng như Đồng Nai và Bình Phước. Với sự hỗ trợ tích cực từ chính quyền và sự năng động, sáng tạo không ngừng của lực lượng trẻ và phụ nữ, kinh tế tập thể sẽ tiếp tục là động lực quan trọng, mang lại sự thịnh vượng và bền vững cho cả cộng đồng.
Từ những mô hình như thế, có thể thấy tinh thần dấn thân – sáng tạo – dám nghĩ – dám làm của thanh niên và phụ nữ đang dần trở thành động lực quan trọng thúc đẩy kinh tế tập thể phát triển. “Phụ nữ khởi nghiệp bằng trí tuệ và bản lĩnh; thanh niên khởi nghiệp bằng nhiệt huyết và sáng tạo - cùng làm nên sức sống mới cho kinh tế tập thể” - Đó không chỉ là khẩu hiệu đẹp, mà đang được hiện thực hóa mỗi ngày từ những mô hình HTX bền vững, nhân văn – nơi hội tụ sức trẻ, trí tuệ và khát vọng vươn lên của thế hệ mới hôm nay.
Nguồn: Hồng Quý